SOAL BHS JAWA

 

    Pilihlah jawaban yang paling tepat dan benar!

Pamarentah penjajah Walanda judheg pikire, bola-bali saben nyoba mbedhah kadipaten Tegal ora tau kelakon. Aja maneh nguwasani pinangka dhaerahlarlaran jajahan, mlebu kutha wae ora bisa. Apa maneh Kadipaten Tegal dipandhegani dening adipati Martalaya sing ora tedhas gegaman apa wae.kompeni banjur gawe akal-akalan ngedu Adipati Martalaya karo sedulure tunggal guru yaikuMartapura. Martapura diiming-imingi kalungguhan adipati angger bisa mateni Adipati Martalaya. Martapura nyarujuki pepenginane Kumpeni. Martapura banjur teka ing Kadipaten Tegal.

Martapura        : “Adhi Martalaya, tekaku mrene sepisan tilik keslametanmu sakulawargamu. Dene sing kaping pindhne aku dadi jagoning Kumpeni sing saperlu ngelikake lan ngajak Adhi supaya gelem rerangkulan karu Kumpeni.”

Martalaya        : “kakang, aku matur nuwun dene Kakang keraya-raya gelem niliki aku lan kulawargaku ana Kadipaten Tegal iki. Nanging Kakang, aku babar pisan ora bisa minangkani panjaluke Kakang supaya aku gegandhengan karo bangsa penjajah sing tansah sawiyah-wiyah marangbangsane dhewe.”

Martapura        : “Lo, mengko dhisik, Dhi. Kumpeni ora bakal sawiyah-wiyah marang Adhi Martalaya. Malah Kumpeni bakal awehpambiyantu amrih panguwasaning Adhi Martalaya tetep bisa lestari.”

Martalaya        : “Ora kakang. Aku ora perlu bantuane bangsa penjajah sing murang tata lan seneng tumindak nistha iku.”

Martapura        : “Adhi Martalaya! Ngucap aja angger ngucap. Aku iki dutaning Kumpeni. Yen kowe ora gelem nuruti panjalukku, kowe bakal adu arep karo aku, Dhi!”

Martalaya        : “We la Kakang, sadumuk bathuk sanyari bumi takbelani tumekaning pati, Kakang! Iki ora ateges aku nrunyak murang tata wani marang sedulur tuwa, nanging iki bab martabating bangsa, Kakang! Dakladeni karepmu, Kakang!”

Banjur Martalaya lan Martapura adu kadikdayan atosing balung kandeling kulit ana plataraning kadipaten Tegal uga dipunsekseni para punggawa lan para prajurit kabeh.

……………………………………………………………………………………………………………………

1.      Saka punggelan crita drama kasebut, sapa sing dadi paraga protagonis yaiku ....

A.  Martapura

B.   Martalaya

C.   Kumpeni

D.  Prajurit

2.     Saka punggelan crita drama ing dhuwur, Seting panggonan rerembugan ana ing ....

A.  Alun-alun Tegal

B.   Markas Kumpeni 

C.   Daleme Martalaya

D.  Plataran kadipaten Tegal

3.     Sapa wae kang dadi paraga utama jroning crita drama kasebut ....

A.  Martalaya

B.   Martapura

C.   Martalaya lan Kumpeni

D.  Martalaya lan Martapura

4.     Pitutur jroning punggelan crita drama ing dhuwur yaiku ....

A.  Manut bangsa penjajah iku mesthi kepenak ing uripe

B.   Kawula alit iku kedah manut ujare para penggedhe negara

C.   Sedulur enom iku ora oleh wani duga marang sedulur tuwa

D.  Manungsa iku kudu wani njaga martabating bangsane dhewe-dhewe

Wacanen punggelan crita wayang ing ngisor kanthi setiti !

………………………………………………………………………………………………………………

Sang prabu utusan nimbali sawijing pandhita asma Begawan Wasista atur pamrayoga, sang nata kaaturan sidhekah ing jawata. Atur rembuge Bengawan wasista atur pamrayoga, sang nata kaaturan sidhekah ing jawata. Atur rembuge Begawan wasista gawe renaning panggalih, nuli kalapahan.

………………………………………………………………………………………………………………

5.     Wong kuwi diwajibne usaha kanggo ngowahi nasibe. Tembung kang tegese padha karo usaha ing wacan ndhuwur yaiku ....

A.  mbudidaya                

B.   kasembadan    

C.   pamrayoga                            

D.  asedhekah

6.     Tegese tembung Jawata yaiku ....

A.   Raja                            

B.    Dewa

C.    Pandhita

D.   Prameswari  

7.     Salah sijine karya sastra sing nduweni perangan kanggo diparagakake (dimainake) dening aktor diarani ....

A.   drama                                   

B.    sesorah                     

C.    tembang                               

D.   geguritan

8.     Salah satunggale jinis drama Jawa sing oleh penghargaan saka UNESCO yaiku ....

A.   Ketoprak

B.    Wayang

C.    Lenong 

D.   Ludruk

9.     Supaya drama iku lumaku kanthi becik ( X ) ... kedah bisa milah lan milih ( Y ) ... sing trep karo watake kang bakal ditampilake. Ora mung iku wae ananging kudu bisa aweh tuladha, mimpin lan nyorteni sakabehane kru.

Saka katrangan ing dhuwur ceceg-ceceg tandha ( X ) sing trep diiseni ....

A.   Paraga

B.     setting                     

C.    sutradara                 

D.   improvisasi

10.   Saka katrangan ing dhuwur ceceg-ceceg tandha ( Y ) sing trep diiseni ....

A.   paraga                      

B.    prolog

C.    setting          

D.   dialog

11.    Urut-urutane prastawa (peristiwa) ing crita drama wiwit saka prolog, klimaks nganti tumekan pungkasane crita diarani ....

A.   alur                           

B.    setting                      

C.    prolog           

D.   paraga

12.   Mobah mosike polatan para paraga jroning main drama diarani ....

A.   epilog            

B.    mimik            

C.    konflik                      

D.   setting

Wacanen teks tembang Jawa ing ngisor iki !

………………………………….

Abote wong nandang tresna / Tak belani nganti tekan pati / Tresnaku mung kanggo sira / Arjuna bagus sing merak ati / Awan bengi ra bisa lali / Tansah eling esemmu / Nganti kapan aku ra ngerti / Bisa nyanding sliramu / Abote dadi wong sudra / Tresna tulus ora dipercaya / Wong tuwa ngumbar sujana / Tansah ngira aku wong durjana / Pancen dalan sing tak liwati / Ngalor, ngidul mung dengkul / Paribasan turu klesetan / Uripku tansah cedhak pacoban / Wong bagus-wong bagus tak enteni / Lilane wong tuwaku nerima kowe / Sing sabar-sing sabar ya tresnaku /             Ing tembe mburi bakal dadi duweku / Duh Gusti sing tak puji paringono dalan kanggo tresnaku.

13.   Teks tembang Jawa ing dhuwur kalebu jinise ....

A.  Tembang dolanan

B.   Tembang macapat

C.   Tembang tengahan

D.  Tembang gagrag anyar                   

14.   Irah-irahan tembang Jawa kasebut yaiku ....

A.  Tresna tulus

B.   Tresna sudra

C.   Nandang tresna

D.  Pacobaning tresna

15.   Miturut teks tembang Jawa ing dhuwur “Tansah ngira aku wong durjana” nduweni teges  ....

A.  Wong sing bagus

B.   Wong sing sugih bandha

C.   Wong sing tumindake ala

D.  Wong sing ora duwe bandha

16.   Saka tesk ing dhuwur tembung “ sudra “ nduweni teges ....

A.  wong asor

B.   Wong sugih 

C.   wong gedhe  

D.  wong pangkat

17.   Irah-irahan tembang Jawa ing dhuwur yen ditulis nganggo aksara Jawa sing bener yaiku ....

A.     p[cobnNi=t}sN

B.      t}sNtulus

C.     nnF=t}sN

D.    t}sNsuf]

18.   Ing ngisor iki sing kalebu jinise tembang macapat yaiku ....

A	B	C	D
Prau layar Kupu kuwi Layang kapindo Tresna sudra	Layang swara Asmaradhana Jambu alas Cinta tak terpisahkan	Asmaradhana Dhandhanggula Kinanthi Pangkur	Tak tunggu balimu Buta-buta galak Titip kangen Luntur

Gatekna tembang macapat ing ngisor iki !

Para mudha aja bosen ngudi kawruh

Ilmu kasat mata

Ilmu batin den jajagi

Iku kabeh kanggo sangu uripira

19.   Tembang macapat ing dhuwur kalebu jinise ....

A.  Tembang asmaradhana

B.   Tembang kinanthi

C.   Tembang pangkur

D.  Tembang pucung

20.  Guru lagu lan guru wilangane tembang ing dhuwur yaiku ....

A.  12p – 6i – 8i – 12i

B.   12h – 6a – 8i – 12a

C.   12u – 6a – 8i – 12a

D.  12kawru – 6mata – 8jagi – 12ira

21.   Cacahing wanda saben sagatra diarani ....

A.   guru lagu

B.    guru gatra

C.    guru sastra

D.   guru wilangan

22.  Tembang kang watake sedih lan kelangan pangarep-arep yaiku tembang ....

A. Pangkur                     

B. Gambuh                      

C. Kinanthi         

D. Megatruh

23.  Tembang macapat iku cacahe ana ....

A.  10

B.   11

C.   12

D.  13

Wacanen sapada tembang macapat ing ngisor iki kanthi setiti!

Sinom

Amenangi jaman edan

Ewuh aya ing pambudi

Melu edan nora tahan

Yen ta melu anglakoni

Boya keduman melik

Kaliren wekasanipun

Dilalah kersa Allah

Begja-begjane wong kang lali

Luwih begja wong eling lawan waspada

24.  Guru gatra tembang sinom ing dhuwur ana ....

A.  9

B.  8                                 

C.  7                                 

D.  6

25.  Guru lagu tembang sinom ing dhuwur yaiku ....

A.  n – i – n – i – k – n – h – I – a                                             

B.  a – i – u – i – i – u – h – i – a

C.  a – i – n – i – i – n – h – i – a                                   

D.  a – i – a – i – i – u – a – i – a

26.  Nalika candra ndadari utawa tanggal 15 bocah-bocah jaman rumiyen padha dolanan ing plataran banjur padha nembangake tembang dolanan. Tembang dolanan apa sing trep karo kahanan kasebut ....

A.   Jamuran

B.    Padhang mbulan

C.    Sluku-sluku bathok

D.   Cublak-cublak suweng

Gatekna para seniman tembang Jawa ing ngisor iki !

1.     Ki Ageng Selo                                   5. Ki Ng.Rangga Warsito

2.    Ki Anom Suroto                               6. Ki Narto Sabdo

3.    Ki Enthus Susmono                          7. Ki Manteb Sudarsono

4.    Ki Ageng Suryamentaram               8. Sri Sultan Hamengkubuwana IV

27.  Sing kalebu seniman tembang Jawa gagrag anyar yaiku ....

A.  2 – 3 – 6 – 7 

B.   2 – 4 – 5 – 6

C.   1 – 4 – 5 – 8

D.  1 – 2 – 6 – 8

Gatekna tembang dolanan ing ngisor iki !

Gundhul Pacul
Gundhul gundhul pacul cul, gembèlengan
nyunggi nyunggi wakul kul, gembèlengan
wakul ngglimpang, segané dadi sak ratan
wakul ngglimpang, segané dadi sak ratan

28.  Pitutur jroning tembang dolanan ing dhuwur yaiku ....

A.  Wong ing alam donya iku kedah iling lan waspada

B.   Wong urip iku aja adigang, adigung, adiguna

C.   Wong urip iku sing sapa salah kudu seleh

D.  Wong urip iku ora oleh gundhul

29.  Dong dinge swara ing pungkasane gatra diarani ....

A.   Guru lagu

B.    Guru basa 

C.    Guru gatra

D.   Guru wilangan

Wacanen teks sesorah ing ngisor iki, kanggo mangsuli pitakonan angka 30 tumekane 32!

1	Assalamu’alaikum Wr. Wb.
2	Minangka purwakaning atur sumangga kita sesarengan ngaturaken puji syukur dhumateng ngarsanipun Gusti Maha Agung ingkang sampun paring rahmat, taufik sarta hidayah dhumateng kita sedaya, saengga saged makempal ing papan punika mangayu bagiya adicara purnawiyata siswa-siswi kelas 9.
3	Bapak/Ibu guru ingkang dhahat kinurmatan Kula minangka sesulihipun siswa-siswi kelas 9, ngaturaken panuwun ingkang tanpa upami dhumateng bapak / ibu guru ingkang sampun ndidik kula sakanca kanthi sae lan sabar. Kula sakanca nyuwun agunging pangaksami sedaya kelepatan. Kathah kenangan ingkang sampun kababar, wonten ingkang sae lan wonten ingkang awon. Kula sadar bilih bapak / ibu guru ingkang sampun minteraken lan nuwuhaken semangat pasinaonipun kula sakanca.
4	Sedaya pambiyantunipun bapak / ibu guru, kula sakanca, mboten saged caos pinwales. Ingkang saged kula lampahi namung nyuwun donga dhumateng Gusti Ingkang Maha Agung mugi-mugi bapak / ibu dipunparingi kakuwatan lan karaharjan. Amin
5	Sasampunipun kula kaliyan kanca-kanca nyuwun donga pangestu mugi-mugi saged nggayuh punapa ingkang kula sakanca kajengaken.
6	Wusana cekap semanten atur kula menawi wonten kirang langkungipun atur, nyuwun agunging samodra pangaksami.
7	Wassalamu’alaikum wr. wb. Nuwun

30.  Saka teks sesorah ing dhuwur sing kalebu perangan surasa basa tinemu ing angka ....

A.  2

B.   3

C.   4

D.  5

31.   Saka teks sesorah ing dhuwur sing kalebu perangan wasana basa tinemu ing angka ....

A.  2

B.   3

C.   5

D.  6

32.  Saka teks sesorah ing dhuwur sing kalebu perangan purwaka tinemu ing angka ....

A.  1

B.   2

C.   6

D.  7

33.  Medharake gagasan ing ngarepe wong akeh (umum) kanthi tujuan tartamtu diarani ....

A.   sesorah                    

B.    tembang

C.    geguritan                  

D.   sandhiwara   

34.  Sajroning pidhato / tanggap wacana iku ngemot ....

A.  Salam pambuka, isi, purwaka, pangarep-arep, dudutan, panutup

B.   Isi, salam pambuka, pangarep-arep, panutup, purwaka, dudutan

C.   Salam pambuka, purwaka, isi, dudutan, pangarep-arep, panutup

D.  Pangarep-arep, salam pambuka, isi, purwaka, panutup, dudutan

35.  Ing ngisor iki olah sarira sing apik nalika tanggap wacana yaiku ....

A.   Anteng, asring banda tangan

B.    Akeh ngguyu sing digawe-gawe

C.    Ngadheg asring ndheleng cathetan

D.   Ngadheg kang lumrah, pasuryan ngadhep lan tenang

Wacanen wacan ing ngisor kanthi setiti !

Sinau iku penting banget tumprap para siswa. Apamaneh yen asring maca ning perpustakaan. Mula bocah-bocah padhaa menyang perpustakaan. Miliha lan wacanen buku-buku ing perpustakaan supaya tambah kawruhmu.

36.  Cuplikan wacana ing dhuwur tujuwane yaiku ….

A.  Menehi hiburan ing perpustakaan             

B.   Menehi pangerten pentinge sinau

C.   Nyenengake siswa tumprap perpustakaan

D.  Menehi pangerten pentinge perpustakaan

Gatekna punggelan teks sesorah ing ngisor iki !

………………………………………………..

Pungkasaning atur, mbok bilih anggen kula ndherekaken lampahing adicara ing siang menika kathah klenta-klentuning atur saha solah bawa ingkang mboten mranani, saestu kula minangka pranatacara naming saged ngaturaken kupat duduh santen, sedaya lepat nyuwun pangapunten. Mugi rahayu ingkang tansah pinanggih. Nuwun.

………………………………………………..

37.  Ukara ing dhuwur kalebu perangan sesorah ingkang …..

A.  pangarep-arep          

B.   salam penutup                      

C.   wasana basa

D.  purwaka           

38.  Ing ngriki kula minangka sesulih Kepala Desa, badhe ngaturaken Sugeng ari adi, Minal aizil wal faizin.

Tegese tembung sesulih ing wacan ndhuwur yaiku …..

A.  wakil

B.   kanca                         

C.   pimpinan

D.  andhahan      

39.  Aksara murda iku cacahe ana ….

A.  3

B.   5

C.   8

D.  20

40.  Penganggone aksara murda yaiku ....

A.  Nulis jeneng dhiri, jeneng kutha, jeneng gelar

B.  Nulis jeneng dhiri, jeneng kewan, jeneng cekakan

C.  Nulis jeneng desa, jeneng saka basa Arab, jeneng angka

       D.  Nulis jeneng gunung, jeneng saka basa Arab, jeneng angka